Express Entry: nhìn lại 2015 và nhận định cho 2016

Chi tiết

Được viết ngày 22-01-2016 | Chuyên mục: Định cư Canada | Lượt xem: 19767

Express Entry là hệ thống định cư được giới thiệu bởi Bộ Di Trú và Quốc Tịch Canada (Citizenship and Immigration Canada - CIC) vào ngày 1/1/2015. Đây là hệ thống được tạo ra để quản lý các hồ sơ định cư diện tay nghề cho các chương trình định cư như: Federal Skilled Worker (FSW), Federal Skilled Trades (FST), Canadian Experience Class (CEC) và một số chương trình đề cử của các tỉnh bang. Ngày 18/12/2015 là vòng chọn hồ sơ cuối cùng của năm 2015 khi đã có 22 vòng chọn hồ sơ trước đó. Tính tổng cộng đã có 31.063 thư mời nộp đơn định cư (Invitation to Apply - ITA) được phát ra trong năm 2015.

Trong năm 2015 và đầu năm 2016, gotoCanada.vn nhận được rất nhiều câu hỏi về Express Entry như cách thức nộp hồ sơ, tiêu chí để tạo được hồ sơ trên Express Entry, các cách để tăng điểm Express Entry,...thậm chí một số anh chị và các bạn còn bị hiểu nhầm rằng Federal Skilled Worker và Express Entry là hai (02) hệ thống định cư khác nhau. Do đó, trước khi đưa ra những nhận định cũng như hướng nhìn tổng quát về hệ thống Express Entry trong năm 2015, gotoCanada.vn sẽ tóm tắt lại một số thông tin về hệ thống Express Entry nhằm tránh gây những hiểu lầm đáng tiếc.

I. Tóm tắt hệ thống Express Entry:

Trước 1/1/2015, với các chương trình định cư thuộc nhóm kinh tế (Economics Class) bao gồm Federal Skilled Worker, Federal Skilled Trades, Canadian Experience Class, Investors, Start-up business, Entrepreneurs and self-employed person, Provincial nominees...Tùy theo từng chương trình, CIC đưa ra một hệ thống tính điểm cụ thể hoặc những yêu cầu cho các ứng viên cần đạt được nếu muốn được cấp thường trú nhân Canada (Permanent resident - PR) hoặc Visa Canada. Ví dụ, với Federal Skilled Worker, ứng viên cần phải đạt tối thiểu 67 điểm để đủ điều kiện nộp hồ sơ xin định cư theo diện này; hay như với Canadian Experience Class, những ứng viên đã tốt nghiệp 1 khoá học Diploma, Certificate hoặc Degree tại Canada, có 1 năm kinh nghiệm làm việc tại Canada (với những điều kiện về job offer), trình độ ngoại ngữ (quy chuẩn theo Canadian Language Benchmark - CLB) sẽ đủ điều kiện nộp đơn xin định cư theo diện này.... Tuy nhiên, thời gian xét duyệt hồ sơ lại quá lâu, ví dụ đối với chương trình Federal Skilled Worker, các ứng viên sống ngoài Canada, sau khi nộp đơn phải đợi 2-3 năm, có người có thể phải đợi trên 4 năm mới nhận được kết quả. Ngoài ra, trong những năm gần đây, số lượng người định cư Canada, đặc biệt theo diện Federal Skilled Worker, thường không xin được việc làm, khó hoà nhập vào môi trường, xã hội Canada (lý do chủ yếu do thay đổi môi trường văn hoá, và khả năng giao tiếp ngôn ngữ kém), đã gây ra sự bất ổn trong xã hội Canada. Vấn đề này được thể hiện qua các báo cáo về tình trạng chi cho các dịch vụ xã hội công tại Canada tăng lên, báo cáo lượng người thất nghiệp tăng, chi phí công tăng mạnh, trợ cấp thất nghiệp tăng,...Do đó, sau các cuộc họp và đi đến thống nhất, CIC đã đưa ra thông báo từ sau 1/1/2015, 3 chương trình định cư Federal Skilled Worker, Federal Skilled Trades, Canadian Experiecen Class và 1 số chương trình đề cử của tỉnh bang (Provincial Nominee Program - PNP) sẽ được nhập lại và sử dụng hệ thống tính điểm mới, tên gọi là Express Entry (thực ra trong kế hoạch của CIC, chương trình mới sẽ mang tên Express of Interest). Hệ thống mới này theo như phát biểu của CIC, chủ yếu điều chỉnh tích cực đến nền kinh tế và thị trường lao động tại Canada. Với chương trình mới này, các nhà tuyển dụng (employers) sẽ có khả năng tuyển được người lao động quốc tế có trình độ phù hợp mà họ không tuyển được tại thị trường Canada, hạn chế các công ty "ma" bán job offer cho người nước ngoài, và đặc biệt là đẩy nhanh tốc độ xử lý hồ sơ (theo cam kết, sau khi nhận được ITA, người lao động có 60 ngày chuẩn bị tất cả hồ sơ để nộp đơn xin PR visa, và tối đa trong vòng 6 tháng, các ứng viên sẽ nhận được kết quả). Để nộp hồ sơ vào Express Entry, các ứng viên phải đáp ứng đủ điều kiện của một trong các chương trình định cư cũ (mà ứng viên cảm thấy mình đủ điều kiện) như Federal Skilled Worker, Canadian Experience Class, Federal Skilled Trades và các chương trình đề cử của tỉnh bang. Sau khi tạo hồ sơ trong Express Entry, các ứng viên tiếp tục tạo hồ sơ trên hệ thống Job bank của Canada để các nhà tuyển dụng có thể thấy ứng viên và gửi thư mời làm việc (nếu phù hợp). Khi nộp hồ sơ vào hệ thống Express Entry, các ứng viên sẽ biết được điểm số của mình.

Quy trình xét duyệt hồ sơ theo hệ thống Express Entry

Với hệ thống Express Entry, CIC đưa ra hệ thống điểm Comprehensive Ranking System (CRS), CRS sẽ có 2 phần tính điểm chính:

Phần thứ nhất bao gồm Core/Human Capital Factors, Điểm của vợ/chồng đi cùng và Điểm cho kỹ năng chuyển đổi của ứng viên, điểm số của phần này tối đa là 600 điểm, các yếu tố quyết định đến điểm số của phần này gồm: Độ tuổi của ứng viên (Age), Trình độ học vấn (Level of Education) của ứng viên và của vợ/chồng ứng viên (nếu có), Khả năng ngôn ngữ (Language Proficiency) của ứng viên và của vợ/chồng ứng viên (nếu có) và Kinh nghiệm làm việc (Work Experience) của ứng viên và của vợ/chồng ứng viên (nếu có) và Kỹ năng chuyển đổi (Skill Transferability) của ứng viên. Tuỳ theo việc ứng viên đã có gia đình hay chưa mà sự phân bổ điểm của từng mục sẽ khác nhau.

Phần thứ hai gọi là Additional Points, điểm số tối đa của phần này cũng là 600 điểm. Nếu ứng viên nhận được Job offer with LMIA hoặc đề cử của tỉnh bang (Provincial Nominee Program) thì ứng viên sẽ được 600 điểm.

Như vậy, điểm tối đa mà một ứng viên đạt được sẽ là 1.200 điểm.

Sau khi có điểm số, hệ thống Express Entry sẽ tự động xếp hạng các ứng viên dựa trên số điểm. Thông thường, CIC sẽ tổ chức các vòng rút hồ sơ ứng viên từ 1-2-3 lần/tháng, theo nguyên tắc lấy điểm từ cao xuống thấp, và số lượng ITAs phát ra mỗi lần đều khác nhau, bình quân khoảng 1.400 ITAs được phát ra trong mỗi lần rút hồ sơ. Những hồ sơ chưa nhận được ITA sẽ tiếp tục nằm trên hệ thống Express Entry trong vòng 12 tháng. Sau khoảng thời gian đó, nếu ứng viên vẫn chưa được cấp thư mời thì hồ sơ tại hệ thống Express Entry của ứng viên sẽ bị đẩy ra ngoài và ứng viên sẽ phải tạo lại hồ sơ mới. Trong suốt quá trình hồ sơ của ứng viên nằm trong hệ thống Express Entry, ứng viên có quyền bổ sung hồ sơ, cập nhật tình trạng hồ sơ. Sau khi nhận được ITA, ứng viên sẽ phải điền 7 form như sau: Personal Details, Contact Details, Study and Languages, Application Details, Representative, Work History, Personal History, and Travel History cùng các giấy tờ để xin PR Visa.

II. Những mặt hạn chế của Express Entry:

Với hệ thống Express Entry, một số mặt hạn chế của Express Entry được gotoCanada.vn nhìn nhận như sau:

1. Những người sử dụng lao động tại Canada sẽ gặp nhiều khó khăn nếu muốn tiếp tục sử dụng người lao động nước ngoài (temporary foreign workers). Họ phải tiến hành xin LMIA với chi phí $1,000 CAD để nộp cho Chính phủ và chứng minh không thuê được người có PR/quốc tịch Canada cho công việc hiện tại.

Express Entry có thật sự phục vụ cho người sử dụng lao động và người lao động?

2. Đối với sinh viên quốc tế, trước khi Express Entry ra đời, sinh viên quốc tế sau khi tốt nghiệp, chỉ cần có 1 năm kinh nghiệm làm việc tại Canada (full-time job offer và thuộc National Occupational Classification - NOC 0, A, B), và 1 số điều kiện khác là có thể xin PR theo chương trình Canadian Experience Class (CEC). Tuy nhiên, sau khi Express Entry ra đời, điều này gần như trở nên bất khả thi. Sau khi đủ điều kiện nộp đơn theo chương trình CEC, sinh viên quốc tế sẽ phải tạo hồ sơ trong Express Entry và cạnh tranh với các ứng viên thuộc các diện khác, ví dụ như Federal Skilled Worker, Federal Skilled Trades hoặc một số chương trình để cử của tỉnh bang. Điểm bất lợi cho sinh viên quốc tế, đó là kinh nghiệm làm việc không nhiều và từ đó, vô hình chung cơ hội đạt điểm cao sẽ giảm xuống. Như vậy, hệ thống Express Entry ở đây đã lấy đi cơ hội của những ứng viên được đào tạo tại Canada (sự thích nghi với môi trường, xã hội Canada chắc chắn sẽ cao hơn các ứng viên chưa từng đến Canada).

3.Thông thường, để xin được LMIA, nhà tuyển dụng phải tiến hành nhiều thủ tục, phải chịu sự điều tra của Employment and Social Development Canada (ESDC). Đôi khi quãng thời gian này mất hơn 6 tháng. Với quãng thời gian đó, hầu hết các công việc được đăng tuyển tại Jobbank đều hết hạn. Từ đó khiến cho những nhà tuyển dụng sẽ không tuyển được người lao động như mong muốn.

III. Express Entry - nhìn lại năm 2015 và nhận định năm 2016:

Trong lần rút hồ sơ đầu tiên của Express Entry (31/1/2015), điểm thấp nhất mà ứng viên phải có để được cấp ITA là 886 điểm với chỉ 779 ứng viên được cấp ITA. Trong 3 lần tiếp theo, điểm số để được cấp ITA vẫn ở mức rất cao, lần lượt là 818 điểm, 808 điểm và 735 điểm. Rõ ràng, xu hướng điểm bắt đầu giảm dần. Ở những vòng đầu tiên này, theo gotoCanada.vn, CIC đã cố tình thiết lập một mặt bằng điểm CRS càng cao càng tốt. CIC muốn trấn an người dân Canada (những người không hài lòng vì những người nhập cư dạng Federal Skilled Worker trở thành gánh nặng của xã hội Canada), Express Entry là hệ thống tối ưu khi chọn lựa được những ứng viên có trình độ cao, đáp ứng được yêu cầu của thị trường lao động trong nước (chứ không phải các ứng viên không hoà nhập được vào xã hội Canada như trước kia). Một lý do nữa cũng khiến những vòng đầu điểm CRS ở mức cao, đó là với những ứng viên đã cò sẵn LMIA, họ đã nộp ngay vào lúc này. Với số điểm như vậy, thật không bất ngờ khi trong 4 vòng rút hồ sơ đầu tiên, chỉ những ứng viên có PNP hoặc LMIA mới đủ điều kiện nhận được ITA.

Tuy nhiên, từ vòng rút hồ sơ thứ 5 trở đi, mọi chuyện đã có diễn biến khác, điểm CRS để được nhận ITA đã giảm mạnh, chỉ còn 481 điểm để nhận được ITA (lần rút hồ sơ thứ 5 - ngày 20/3/2015) và lượng ứng viên được cấp cũng tăng vọt lên 1.620 ứng viên. Tiếp sau đó, điểm số tiếp tục giảm và loanh quanh ở mức trung bình 465 điểm. Vào lần rút thăm thứ 17 và 18 (ngày 18/9/2015 và 02/10/2015), điểm CRS đã lập đáy trong năm 2015 là 450 điểm với 1.545 và 1.530 ứng viên được chọn. Lý giải cho việc này, đó là bởi quá trình xét và cấp LMIA của ESDC quá lâu (thường trên 6 tháng) đã khiến cho số lượng ứng viên nắm giữ LMIA không còn nhiều. Và đến thời điểm kết thúc năm 2015, rất nhiều ứng viên đã nhận được ITA mà không cần LMIA hoặc PNP, điều này một lần nữa khiến câu hỏi về sự thành công của Express Entry có đúng như những gì CIC cam kết hay không?

Trong báo cáo giữa năm của CIC về Express Entry, 85.5% số ứng viên nhận được ITA vào thời điểm đó đang sống ở Canada dưới dạng lao động tạm thời. Đây cũng là điều dễ hiểu vì trong giai đoạn đầu của Express Entry, tất cả các ứng viên đang làm việc tại Canada đều có sẵn LMIA từ các nhà tuyển dụng. Tuy nhiên, với số điểm vào giai đoạn cuối năm ở mức thấp, gotoCanada.vn cho rằng số lượng ứng viên đã được chọn chủ yếu sống ngoài Canada. Ấn Độ và Philippines là hai quốc gia có tỷ lệ ứng viên được cấp ITA cao nhất trong số các quốc gia. Số lượng ứng viên được cấp ITA đến từ 2 quốc gia này chủ yếu làm việc trong các ngành nghề như kỹ thuật máy tính, xây dựng, hoặc quản gia giúp việc nhà,...

Trong năm 2015, khi Tân Thủ Tướng Canada Justin Trudeau lên nhận chức, Đảng Tự do của ông đã và đang xem xét lại hệ thống Express Entry. Một trong những dự kiến thay đổi với hệ thống Express Entry trong năm 2016, đó là những ứng viên có anh chị em ruột tại Canada có thể sẽ được cộng điểm. Ngoài ra, định cư diện đoàn tụ gia đình hiện cũng đang được xem xét để hợp nhất với các chương trình định cư kinh tế. Theo gotoCanada.vn, trong năm 2016, phần lớn số lượng người định cư theo diện kinh tế sẽ đến từ hệ thống Express Entry. Ngoài ra, với yêu cầu về lượng người nhập cư hàng năm của Chính phủ Canada, gotoCanada.vn cũng cho rằng, nhiều khả năng sẽ có những đợt rút hồ sơ mà điểm CRS có thể tạo đáy mới và không loại trừ khả năng tiến sát về mức 400 điểm hoặc thấp hơn. Do đó, một việc cần làm hàng đầu của các ứng viên có nhu cầu định cư Canada thông qua Express Entry đó là nên có sẵn hồ sơ trên hệ thống Express Entry.

IV. Express Entry tại gotoCanada.vn:

gotoCanada.vn đã xây dựng hệ thống tính điểm Express Entry riêng, các bạn có thể tự chấm điểm bằng cách click vào đây. Hệ thống tính điểm Express Entry được xây dựng bằng tiếng Việt nhằm giúp các bạn dễ dàng sử dụng và nắm được cách tính điểm của CIC. Hiện tại, gotoCanada.vn đang tiếp tục cải tiến giao diện nhằm giúp các bạn dễ dàng tương tác hơn.

Về tình hình các hồ sơ xin định cư Canada theo Express Entry, gotoCanada.vn hiện có 3 hồ sơ đang đợi kết quả và 6 hồ sơ đã xin được ITA. Trong số 9 hồ sơ, thì có 4 hồ sơ gotoCanada.vn thực hiện dưới dạng tư vấn hợp tác và không lấy phí. Có 1 hồ sơ quốc tịch UK, 1 hồ sơ quốc tịch Pháp, 1 hồ sơ quốc tịch Đức. Thêm một thông tin nữa, trong số 6 hồ sơ đã có ITA, thì có 3 hồ sơ mà ứng viên đang ở Canada. Đây đều là những hồ sơ mà gotoCanada.vn làm việc trong những buổi đầu Express Entry được giới thiệu. Trong bài viết này, gotoCanada.vn sẽ trình bày timeline của 2 bộ hồ sơ đi 2 tỉnh khác nhau để các bạn có cái nhìn rõ nhất về trình tự giải quyết hồ sơ của CIC đối với hệ thống Express Entry.

Tại gotoCanada.vn, chúng tôi luôn sẵn sàng trợ giúp các bạn trong việc đạt được mục đích định cư Canada. Với hệ thống tính điểm Express Entry, chúng tôi cho rằng, để nhanh chóng đạt được ITA, chúng ta nên/phải xin được PNP hoặc luyện tiếng Anh đạt mức CLB 9 (Listenning: 8.0; 3 kỹ năng còn lại 7.0). Với 2 tiêu chí trên, gotoCanada.vn có đầy đủ phương thức để hướng dẫn và hỗ trợ các bạn đạt được. Ngoài ra, một số bài viết liên quan đến Express Entry (trên website và trên trang facebook cá nhân), các bạn có thể tham khảo như:

1. Express Entry - giành được Invitation to Apply không khó như bạn nghĩ được viết ngày 29/08/2015.

2. Nhận định và dự báo lần rút hồ sơ thứ 7 (ngày 10/4/2015) được viết vào ngày 29/3/2015.

Để được trợ giúp và có những thông tin mới nhất về định cư Canada dựa trên hệ thống tính điểm Express Entry, các bạn có thể liên hệ với gotoCanada.vn theo thông tin phía dưới.